Biodiversity

De Nieuwe Afsluitdijk - behoud van flora en fauna

De Afsluitdijk moet worden versterkt en verhoogd om toekomstige zeespiegelstijging en sterkere stormen te kunnen weerstaan. Naast een verdediging tegen water vormt de Afsluitdijk een belangrijke verbinding voor fauna tussen Friesland en Noord-Holland en herbergt de dijk een bijzondere flora die binnen Nederland alleen daar voorkomt.

Tijdens het congres van het Infrastructure Ecology Network Europe (IENE) in januari 2021 hebben Rijkswaterstaat en het consortium Levvel maatregelen toegelicht die worden genomen om de grote natuurwaarde van de Afsluitdijk te behouden, zowel tijdens als na het uitvoeren van de werkzaamheden aan de dijk. In onderstaande video gaan we in op voorzieningen ten bate van vleermuizen en op het herstel van de vegetatie op de dijk.
Waardenburg Ecology is als lid van het consortium Levvel verantwoordelijk voor de ecologische begeleiding van het werk aan de Afsluitdijk.

Wat kunnen we doen

Het gaat om de volgende voorzieningen:

  • Jaarlijks trekken enkele tienduizenden ruige dwergvleermuizen vanuit de Baltische staten naar West- en Zuidwest-Europa. Daarbij volgen ze de Afsluitdijk. Vleermuizen zijn gevoelig voor licht en mijden plekken met kunstlicht. Om veiligheidsredenen moeten echter soms lantaarns langs de A7 worden geplaatst en ook is er permanent verlichting bij de spuien en sluizen. Het is bekend dat vleermuizen gevoeliger zijn voor wit licht dan voor rood licht. Daarom krijgen de lantaarns lampen die amberkleurig licht uitstralen. Daarnaast hebben de lantaarns langs de A7 op advies van Waardenburg Ecology kapjes gekregen die ervoor zorgen dat het licht alleen de weg verlicht en niet de dijk waar de trekkende vleermuizen passeren.

  • We verruwen het oppervlak van de Levvel-blocs om houvast te bieden aan zeewieren en schelpdieren. Het Levvel-bloc is speciaal voor de Afsluitdijk ontwikkeld. Elk blok weegt 6.500 kilo en heeft een golfremmende werking. De elementen krijgen een ruwe bovenzijde en poeltjes waarin water kan blijven staan, waarmee kansen voor de groei van vegetatie worden gecreëerd. Door de symmetrie en regelmatige plaatsingswijze geeft het blok een rustig beeld dat het strakke, autonome karakter van de dijk versterkt (zie foto bovenaan deze pagina van de Levvel-blocs).

  • We verzamelen zaden van de bijzondere flora op de dijk. Het gaat om plantensoorten die kenmerkend zijn voor rotskusten en die verder niet voorkomen in Nederland. Na de versterking van de dijk worden de zaden over de dijk verspreid zodat de bijzondere flora snel kan terugkeren. Waardenburg Ecology voert dit uit in samenwerking met Het Levend Archief en Cruydt-Hoeck.

  • Een sterke graszode op de kruin van de dijk is belangrijk om erosie te voorkomen. Normaal gesproken worden alleen grassen ingezaaid. Een mengsel van grassen en kruiden zorgt echter voor meer stevigheid en tevens voor meer biodiversiteit (bloemen -> insecten -> vogels, muizen etc.). Op advies van Waardenburg Ecology wordt de graszode gemengd met zaden van inheemse kruiden die kenmerkend zijn voor de Waddenzeedijken.
Zaden die gebruikt worden om te planten op de Afsluitdijk
Geplante zaden tussen de blokken van de Afsluitdijk
Alles voor een bloemrijke Aflsuitdijk