Restoration ecology
Monitoring and surveys

Kansen voor natuurversterking binnen windparken op zee

In het voorjaar van 2025 is het BENSO-project afgerond. Dit project richtte zich op de ontwikkeling van een natuur-inclusief ontwerp (NID) van de erosiebescherming. De erosiebescherming (scour protection) rondom de monopiles (de fundering van een windtubine) en op kabelkruisingen kan de waarde van een windpark voor de natuur versterken. Aansluitend werden binnen het project innovatieve monitoringstechnieken ontwikkeld en toegepast om het succes van NID te onderzoeken.

De ontwikkeling van windparken op zee kan positieve en negatieve gevolgen voor de natuur met zich meebrengen. Dit project richt zich op het versterken van het positieve effect van de aanwezigheid van erosiebescherming. De aanwezigheid van dit harde substraat op een verder zandige bodem kan lokaal de biodiversiteit verhogen door de riffunctie die het hiermee vervult.

Kansen voor natuurversterking

Het succes van de erosiebescherming als kunstmatig rif hangt af van de 3D-structuur die ontstaat en het type hard substraat dat men gebruikt. Binnen het BENSO-project zijn de volgende vijf stappen geformuleerd om tot een geschikte natuur-inclusieve erosiebescherming te komen:
  1. Vergroot de variatie aan het formaat stenen.
  2. Gebruik verschillende type materialen (stenen, hout en ander natuurlijk materiaal).
  3. Gebruik structuren die veel oppervlak hebben en tegelijkertijd veel tussenruimte creëren.
  4. Vind de balans tussen technische vereisten en een optimaal ontwerp voor biodiversiteit (trait-based industrial design).
  5. Onderzoek de mogelijkheid om geen filter layer te plaatsen onder de armour layer om directe interactie met het leven in de zandige bodem te stimuleren.
Dropcam en erosiebescherming

Innovatieve monitoringstechnieken

Om het succes van een natuur-inclusief ontwerp van scour protection te onderzoeken, zijn innovatieve monitoringstechnieken nodig. Binnen het BENSO-project keek men naar toegankelijke technieken die eventueel ook makkelijk in te zetten zijn door technisch onderhoudspersoneel van een windpark.
Men ondervond bijvoorbeeld dat de dropcam een goed alternatief is voor een ROV. Hiermee worden verschillende type substraten goed in beeld gebracht.
En de baited-cam brengt mobiele soorten zoals vissen en krabben lokaal goed in beeld. Een onbemand vaartuig (UAV) is weer geschikt voor het monitoren van de zeezoogdieren (op basis van geluid) en waterkwaliteit. Tot slot meet je met de ‘DOME’ de uitwisseling van zuurstof en nutriënten tussen kleine waterorganismen (macrofauna) en het water.
Er is dus een variatie aan monitoringstechnieken beschikbaar die voor verschillende onderzoeksgebieden geschikt zijn.