Restoration ecology
Monitoring and surveys
Veldonderzoek stikstofgevoelig leefgebied voor watersnip en kwartelkoning
Natura2000-gebieden vormen de ruggengraat van het Nederlandse natuurbeleid. In deze gebieden komen zowel beschermde habitattypen als beschermde soorten voor. Voor het beschermen van de diersoorten dienen ook hun nest- of verblijfplaatsen en foerageergebieden beschermd te worden. Met andere woorden; hun hele leefgebied.
Die leefgebieden kunnen geheel of gedeeltelijk stikstofgevoelig zijn. Met het rekenprogramma AERIUS wordt de hoeveelheid stikstof berekend die als gevolg van een ingreep (huizenbouw, wegenaanleg, uitbreiding landbouwbedrijf etc.) op een Natura2000-gebied neerdaalt. In AERIUS is een kaart opgenomen met de leefgebieden van alle beschermde soorten. Om de effecten van een project op stikstofgevoelige natuur te bepalen, is het belangrijk dat die leefgebieden zo nauwkeurig mogelijk op de kaart staan.
Onderzoek leefgebiedtypen Rijntakken
Met dat doel voor ogen heeft Waardenburg Ecology in opdracht van de provincie Gelderland veldonderzoek gedaan naar het voorkomen van stikstofgevoelige leefgebiedtypen in graslanden in het Natura2000-gebied Rijntakken.
Het onderzoek richtte zich op de leefgebieden van watersnip en kwartelkoning; twee broedvogels waarvoor Rijntakken als Natura2000-gebied is aangewezen. De leefgebieden van deze twee vogels zijn ook geschikt voor landbouw en misschien zelfs al daarvoor in gebruik. Als het intensieve landbouw betreft, zijn ze niet meer geschikt als leefgebied voor watersnip en kwartelkoning en horen ze niet thuis in de leefgebiedenkaart van AERIUS.
In 2021 en 2022 hebben wij alle graslandpercelen bezocht waarover onduidelijkheid bestond of het leefgebied betrof. Prioriteit hadden de percelen die aangewezen zijn als leefgebied maar ook landbouwkundig in gebruik zijn.
De veldinventarisatie is van belang voor de instandhoudingsdoelen van deze soorten, maar ook voor iedereen die te maken heeft met stikstofuitstoot. Omdat uit de veldinventarisatie bleek dat er minder stikstofgevoelige leefgebieden zijn dan gedacht, zijn er ook minder beperkingen aan economische activiteiten die stikstof uitstoten.
Het onderzoek richtte zich op de leefgebieden van watersnip en kwartelkoning; twee broedvogels waarvoor Rijntakken als Natura2000-gebied is aangewezen. De leefgebieden van deze twee vogels zijn ook geschikt voor landbouw en misschien zelfs al daarvoor in gebruik. Als het intensieve landbouw betreft, zijn ze niet meer geschikt als leefgebied voor watersnip en kwartelkoning en horen ze niet thuis in de leefgebiedenkaart van AERIUS.
In 2021 en 2022 hebben wij alle graslandpercelen bezocht waarover onduidelijkheid bestond of het leefgebied betrof. Prioriteit hadden de percelen die aangewezen zijn als leefgebied maar ook landbouwkundig in gebruik zijn.
De veldinventarisatie is van belang voor de instandhoudingsdoelen van deze soorten, maar ook voor iedereen die te maken heeft met stikstofuitstoot. Omdat uit de veldinventarisatie bleek dat er minder stikstofgevoelige leefgebieden zijn dan gedacht, zijn er ook minder beperkingen aan economische activiteiten die stikstof uitstoten.
Natura2000-gebied Rijntakken als leefgebied voor watersnip
Wel of geen leefgebied
Welk type grasland kwalificeert als stikstofgevoelig leefgebied voor watersnip en kwartelkoning is beschreven in het Methodendocument voor begrenzing/afbakening van stikstofgevoelige leefgebieden in het Programma Aanpak Stikstof (PAS). De volgende drie leefgebieden (Lg) zijn kwalificerend: Dotterbloemgrasland van veen en klei (Lg7), Nat matig voedselrijk grasland (Lg8) en Kamgrasweide & bloemrijk weidevogelgrasland van rivieren- en zeekleigebied (Lg11).
Naast deze drie leefgebieden is het habitattype H6510B Glanshaver- en vossenstaarthooilanden (grote vossenstaart) eveneens geïnventariseerd, omdat dit ook stikstofgevoelig leefgebied voor de kwartelkoning vormt. Tijdens de veldinventarisaties is bepaald welk vegetatietype(n) in een perceel aanwezig is/zijn en of deze voor een van de betreffende leefgebieden of H6510B kwalificeert. Het resultaat van dit onderzoek is een actuele leefgebiedenkaart van Natura2000-gebied Rijntakken.
Naast deze drie leefgebieden is het habitattype H6510B Glanshaver- en vossenstaarthooilanden (grote vossenstaart) eveneens geïnventariseerd, omdat dit ook stikstofgevoelig leefgebied voor de kwartelkoning vormt. Tijdens de veldinventarisaties is bepaald welk vegetatietype(n) in een perceel aanwezig is/zijn en of deze voor een van de betreffende leefgebieden of H6510B kwalificeert. Het resultaat van dit onderzoek is een actuele leefgebiedenkaart van Natura2000-gebied Rijntakken.
Kamgrasweide kwalificeert voor stikstofgevoelig leefgebied Lg11