Biodiversity
Lab analyses

Trekvissen monitoring met eDNA

Weten welke vissoort er in de rivier zwemt zonder ‘m te zien? Dat kan met eDNA-monitoring: een methode die we toepasten in een onderzoek naar het gedrag van trekvissen in de Westerwoldse Aa.

Welke obstakels komen trekvissen tegen op hun tocht door de Groningse waterwegen? Dat is wat we samen met Waterschap Hunze & Aa's hebben onderzocht. Doel van het onderzoek was meer inzicht te krijgen in de trek van vissen door de Westerwoldse Aa en de wijze waarop die kan worden bevorderd door voorzieningen te treffen. Bij het onderzoek werd gebruik gemaakt van innovatieve eDNA-monitoring. Het onderzoek is mede mogelijk gemaakt met een subsidie van de provincie Groningen.

Watermonsters met DNA

In de Westerwoldse Aa zwemmen trekvissen als rivierprikken en alen en we wilden weten of de vistrappen door deze soorten gebruikt worden. Met eDNA-monitoring kan dat: vissen laten urine, huidcellen of ontlasting achter in het water. Door watermonsters te analyseren, kunnen we de aanwezigheid van een bepaalde soort zeer nauwkeurig aantonen.

Die nauwkeurigheid werd bewezen in deze pilot. eDNA monitoring stelt beheerders in staat om globale verspreiding van aal (en andere trekvissen) en vismigratievoorzieningen op schaalbare manier in kaart te brengen. Uit onderzoek blijkt dat eDNA metingen verspreidingspatronen van rivierprik en aal nauwkeurig in kaart kunnen brengen. Het overgrote deel van de gerealiseerde vismigratie voorzieningen in de Westerwoldse Aa functioneert goed en wordt actief gebruikt. Plekken waar vismigratie voorzieningen buiten gebruik zijn of ontbreken zijn goed detecteerbaar door een ophoping van aal eDNA.

Monitoring vismigratie

David Ekkers presenteerde de resultaten van het onderzoek aan de provincie Groningen en waterschap Hunze & Aa's tijdens een bijeenkomst op donderdag 24 april in theehuis Smeerling in Onstwedde.
Een korte samenvatting van de inhoudelijke conclusies van het onderzoek:

  • eDNA metingen zijn in staat gebleken rivierprik en aal verspreidingspatronen in kaart te brengen met een hoge gevoeligheid.
  • Het overgrote deel van de gerealiseerde vismigratie voorzieningen in de Westerwoldse Aa functioneren goed en worden ook actief gebruikt.
  • Plekken waar vismigratie voorzieningen buiten gebruik zijn of ontbreken waren goed detecteerbaar door een ophoping van aal eDNA
  • De methode stelt beheerders in staat om globale verspreiding van aal en de optrekbaarheid van vismigratievoorzieningen op schaalbare manier te monitoren.
eDNA-monitoring: een methode die we toepasten in een onderzoek naar het gedrag van trekvissen in de Westerwoldse Aa.