Aero-ecologie
Vogels, voedsel en leefomgeving
Monitoring and surveys

Vogel- en habitatstudies

Vogels reageren snel op veranderingen in het ecosysteem. Voedselbronnen, milieufactoren, en verstoring door de mens beïnvloeden hun gedrag, aantallen en verspreiding. De interdisciplinaire expertgroep ‘Vogel- en habitatstudies’ onderzoekt deze relaties in het ecosysteem om vogeltrends te duiden en advies te geven over inrichting, beheer en gebruik van gebieden.

Kerntaken expertgroep

De kernactiviteiten van de expertgroep zijn:
  • Analyse van trends en ruimtegebruik in relatie tot gebiedskenmerken (voedselbronnen en abiotiek);
  • Onderzoek en advisering over menselijk gebiedsgebruik en effecten op vogels;
  • Advisering over inrichting en beheer van gebieden;
  • Monitoring van aantallen, trends en verspreiding van vogels;
  • Toetsing van ingrepen aan natuurwetgeving.

Ruimtegebruik en voedselbronnen

Met veldwerk, innovatieve technieken en data-analyse monitoren we de aantallen en het gedrag van vogels en koppelen we dit aan gebiedskenmerken. Door handmatige karteringen of het gebruik van drones kunnen we bijvoorbeeld het habitat en veranderingen hierin in kaart brengen en vergelijken met het ruimtegebruik van vogels. Verder kunnen we met camera’s of eDNA-technieken het dieet van vogels bepalen en identificeren welke voedselbronnen en foerageergebieden cruciaal zijn voor vogelpopulaties. Zo kunnen we vogeltrends verklaren, gerichte beheermaatregelen opstellen, of adviseren over de inrichting van nieuwe natuurgebieden.

Effecten van verstoring

Menselijke activiteiten kunnen verstorend werken op vogels. Herhaalde verstoring kan leiden tot het verlaten van leefgebied, verminderd broedsucces en afname van populaties. De impact verschilt per soort, gebied en type verstoring. Met onze kennis van het ecosysteem en de gebiedskenmerken, onderzoeken we verstoringseffecten. Zo bepaalden we bijvoorbeeld de effecten van kitesurfen op watervogels in het Lauwersmeer en adviseerden we over hoe kustbroedvogels kunnen worden behoed voor negatieve effecten van recreatie.

Integraal en interdisciplinair advies

Bij de projecten van deze expertgroep werken vogelecologen, aquatisch ecologen en bijvoorbeeld vegetatiekundigen nauw samen. Zo ontstaat een compleet beeld van het ecosysteem, en kunnen de trends van vogels worden verklaard aan de hand van bijvoorbeeld waterkwaliteit, vegetatie, vis en macrofauna. Door deze systeemaanpak kunnen we gericht adviseren over de meest passende maatregelen, en dragen we bij aan het behoud en herstel van vogelpopulaties en robuuste toekomstbestendige natuur.

Lees meer over vogel en habitatstudies op onze site:

  • Ons project Trintelzand Storymap; een vijfjarige ecologische monitoring van Trintelzand. In 2023 is er een Vroege Vogels special opgenomen over Trintelzand.
  • Kustbroedvogels in Nederland; adviezen over het effectief en duurzaam aanleggen, inrichten en beheren van broedhabitat voor kustbroedvogels..
  • Watervogeltellingen; de aanwezigheid van vogels in een gebied zegt veel over de ecologische kwaliteit ervan.